Michaëlkerk

Taal voor het gebed

Afgelopen zondag heb ik in de kerkdienst iets gedeeld over bidden. Graag deel ik dat ook nog een keer met u.

Als je bidt, kan het best lastig zijn om de goede woorden te vinden. Ik denk dat iedereen die weleens bidt dat zal herkennen. Zelf ben ik ook altijd op zoek naar woorden om te bidden in de kerkdienst.
Elke zondag bidden we om ontferming. We roepen de Heer aan om ontferming over de nood van de wereld. Maar hoe doe je dat elke zondag opnieuw, zonder dat het een sleur wordt? Hoe vind je telkens weer woorden die passen bij de nood van de wereld? Hoe vind je taal die je dichter bij God en dichter bij mensen brengt?

De afgelopen maanden ben ik bij de voorbereiding van het gebed om ontferming de Psalmverzen beter gaan lezen die we zingen vóór dat gebed. Psalmen zingen is op zichzelf al een uitdaging, omdat het vaak gaat om taal en denkbewegingen die we niet zomaar herkennen. Maar sinds ik de Psalmen gebruik om woorden te vinden om te bidden, lees ik ze anders. Ze zijn voor mij een schatkamer geworden, waaruit ik nieuwe taal mag opdelven. Door de Psalmen bewust te lezen kom ik op woorden en beelden waar ik zelf niet op zou komen. De taal van mijn gebed wordt erdoor verrijkt.

Afgelopen zondag zongen we bijvoorbeeld Psalm 119. De tekst van een paar coupletten die we zongen was als volgt:

15 Doe van mij weg de schande en de smaad,
want Gij hebt uw geboden mij gegeven
dat ik zou onderkennen goed en kwaad
door uw gerechtigheid die staat geschreven.
Vreugde der Wet! God is mijn toeverlaat.
Alleen bij uw bevelen zal ik leven.

17 Neem van mijn mond het woord der waarheid niet.
Gij moet uw wil en wet mij openbaren.
Mijn hart gaat uit naar wat Gij mij gebiedt,
altoos en immer zal ik dat bewaren.
Gij maakt ruim baan voor wie uw wet ontziet.
Ik volg uw licht, daar zal ik wel bij varen.

De onderstreepte woorden heb ik tot uitgangspunt genomen voor het gebed dat u hieronder kunt lezen. Het zijn stuk voor stuk krachtige woorden — een soort maggiblokjes die ontzettend veel smaak met zich meedragen. Die smaak komt vrij als je er wat op mediteert.

God, die een toevlucht bent voor mensen,
voor alle mensen die ontheemd zijn,
die nergens een plek hebben om op adem te komen,
roepen wij tot U:
Heer, ontferm U.

God van waarheid,
om alle leugens en alle ontrouw,
in onszelf en om ons heen,
roepen wij tot U:
Christus, ontferm U.

God van licht,
om alle donkere en alle pikdonkere plaatsen in de wereld,
om alle duisternis die ons omringt,
roepen wij tot U:
Heer, ontferm U.

Op deze manier geef ik u graag een inkijkje in het ontstaan van gebeden. Misschien hebt u er iets aan voor uw eigen gebed. En misschien helpt het ook bij het zingen van Psalmen.
Als we ze zingen in de kerk, zou u samen met mij kunnen zoeken naar die kernwoorden — naar de pareltjes die soms terugkomen in het gebed dat we daarna bidden.

Ds. Hendrik Mosterd